QUAY LẠI TRANG CHỦ
Chúc văn tưởng niệm Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm - GS Vũ Khiêu
Nhân kỷ niệm ngày mất của danh nhân văn hoá Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm, thể theo nguyện vọng của nhiều người mến mộ tài năng công đức của Trạng Trình và mong biết bài chúc văn của Giáo sư Vũ Khiêu được cho là rất thành công khi viết về thân thế sự nghiệp của danh nhân, nhưng lại chưa được giới thiệu trên báo mạng; Chúng tôi trân trọng giới thiệu toàn văn Chúc văn này. Nội dung bản trình bày rút trong tập “Danh nhân văn hoá Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm” do Nhà xuất bản Hải Phòng ấn hành năm 2001.
Chúc văn tưởng niệm Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm
Giáo Sư VŨ KHIÊU
Phụng thảo
Mừng hôm nay:
Trời Vĩnh Bảo bốn mặt treo cờ
Đất Lý Học một ngày mở hội
Xóm làng nhộn nhịp trống chiêng
Đền miếu uy nghi hương khói
Nhớ Trạng Nguyên xưa:
Nương theo phẩm hạnh mẹ hiền
Nhờ được công ơn thầy giỏi
Tuổi ấu thơ, sử sách tinh thông
Thời thành trưởng, tài năng vang dội
Thâu về: Nho, Phật, Lão tinh hoa
Gạt lại: Tống, Nguyên, Minh cám bổi
Tài kiêm văn võ, rồng Nam Dương uốn khúc nằm trông
Đức vẹn Nghĩa Nhân, sao Bắc Đẩu ngang trời chiếu rọi.
Nước nhà khi ấy:
Vua ngu đần: một lũ quỷ heo
Quan độc ác: rặt phường lang sói
Nhìn giang sơn luống những lo âu
Thấy dân chúng càng thêm nhức nhối:
Bao năm cuốc nắng cày mưa
Lâm cảnh đói hôm rét tối!
Mặt võ thân gầy
Quần gai áo cói
Những buồn quốc vận đang suy
Lại tiếc thời cơ chưa tới
Cho đến khi:
Nhân dân chán ghét: Lê nghiệp tàn vong
Thời vận đổi thay: Mạc triều tiếp nối
Rồng gặp mây, đang buổi vẫy vùng
Bằng tiện gió, đến thời rong ruổi
Đất bằng dậy sấm: danh trạng nguyên trên bảng hổ tôn vinh
Vua thánh cầu hiền: tài tể tướng giữa sân rồng ứng đối
Lấy nông làm gốc, áo cơm đầy đủ khắp nơi
Coi sĩ đứng đầu, học vấn mở mang toàn cõi
Nông thôn thành thị phục hồi
Công nghiệp thương trường đổi mới
Non sông mọi vẻ thanh bình
Dân chúng mười phương ca ngợi
Việc triều đình chưa hết khó khăn
Đạo thần tử càng thêm gắng gỏi:
Hiến kế bày mưu
Băng ngàn vượt núi
Binh lửa xông pha
Gió mưa lặn lội
Đến lúc tuổi cao sức yếu, việc trị bình được bớt tham gia
Đang khi cúc đợi mai chờ, vòng danh lợi không còn buộc trói
Trở lại quê hương:
Ngôi nhà xưa còn đó thân quen
Mảnh vườn cũ, từng phen vun xới
Non nước thong dong
Tháng ngày rảnh rỗi
Thênh thang ngõ trúc vườn rau
Gần gụi cành cam gốc chuối
Bó củi, cần câu
Bàn cờ, cuộc rượu.
Áo mặc thô gai
Cơm ăn dưa muối
Chốn thanh nhàn, đã được thảnh thơi
Chuyện được mất, không còn bực bội
Tấc lòng tiên cảnh, mảnh trăng soi
Giấc mộng trần gian cơn gió thổi.
Trung Tân Am quán, nẻo tâm linh những điểm diệu kỳ
Thái Ất Thần kinh, đài tuệ thức những điều mở gợi
Với Kinh Dịch suy ngẫm cổ kim
Cùng Lý Học truy tìm cội rễ:
Các cuộc hưng vong
Những phen chìm nổi
Nhìn xa thấy nước, rất tinh vi
Dạy trẻ răn đời, không mệt mỏi
Ai cũng kính yêu
Người thường học hỏi
Chín mươi tư tuổi, câu thơ chén rượu tưởng không già
Suốt bốn mươi năm, nợ nước ơn vua lòng chẳng nguội.
Chúng con nay:
Chí anh hùng nối lại vạn niên xưa
Tài dũng lược đi vào thiên kỷ mới
Tương lai giàu mạnh: cả nước đi lên
Sự nghiệp văn minh: toàn dân tiến tới.
Đường kinh doanh, rộng mở toàn cầu
Đỉnh trí tuệ, xa trông thế giới
Nhìn vào hậu thế thêm vui
Tưởng đến tiền nhân chẳng tủi
Chỉ thương ông:
Ngậm ngùi hai mái tuyết sương
Lận đận một đời gió bụi
Ngoài vòng danh lợi: đôi làn mây trắng bay cao
Trong cuộc bể dâu: một tấm lòng son chẳng đổi
Hận sơn hà, dầu trong dạ không nguôi
Vầng nhật nguyệt vẫn trên đầu sáng chói
Quán Trung Tân, ngày 24 tháng 12 năm 2000.